Thứ Năm, 31 tháng 1, 2008

Đêm Sương Hạc Trắng Qua Sông Một Mình


Em xưa xinh hạt mưa Ngâu,
Về tim tím lối me sầu ngại bay.
Cánh vàng mùa gió hương đầy,
Qua sông bóng ngã, trăm ngày lênh đênh.

Em về tóc xoã sông Linh,
Bầy chim én nhỏ đan thành mộng mơ,
Đêm sao mưa gió ơ hờ,
Chiêm bao sóng vỗ, con đò mộng du!

Huy hoàng xưa - cõi sương mù,
Mưa rưng rức nhớ vàng thu, ngô đồng;
Hắt hiu dấu tích ngựa hồng,
Đêm sương hạc trắng qua sông ngậm ngùi!

Phồn hoa từ dấu phận người,
Rừng thương lại nhớ gió rời nhân gian,
Phấn hương xưa cũng phai tàn,
Còn đây một cánh chim ngàn bơ vơ.

Thương thương mắt ủ trang thơ,
Đàn rung tiếc nhớ đôi bờ cỏ hoa,
Thương em nghiêng nón, trăng tà,
Trăm năm ôi mộng chỉ là mộng thôi!

Dấu Chân Chim

Em đến tự thuở nào,
Cho đời xanh xanh lá,
Cho mùa xuân vào hạ,
Xanh một vùng chiêm bao.

Em đến tự thuở nào,
Cây cỏ bỗng xôn xao,
Nhìn bay bay tà áo,
Sao ta bỗng nghẹn ngào.

Ta nghe cơn buốt lạnh,
Trong tim mình lắng sâu,
Ta còn gì nữa đâu,
Sòng đời vừa thua trắng.

Em đến rồi em đi,
Cơn mưa chiều mùa hạ,
Ta buồn buồn, nhớ nhớ,
Thương hoài bước chim di…

Đoản Khúc

Cứ để những dòng thơ vụng dại
Nằm yên trong trang cũ cuộc tình.
Em bây giờ oằn nặng vai sương
Ta xạc cẳng nhục vinh cơm áo.

Hãy xem như chưa lần giông bão
Chưa một lần, như chưa đã yêu nhau.

Phiêu Du

Kẻ mặc mái chèo,
Người xuôi sào chống
Con thuyền dập dồn ngọn sóng
Quên lối quay về.

Khi mặt trời lặn đi,
Còn lại đêm dài tĩnh lặng
Cùng xếp chống chèo
Gối tay nhau nằm mơ dưới trời sao sáng.

Đời nhẹ như mây.
Phiêu du qua tận bến bờ… quên lãng…

Hạnh Phúc

Được may hạnh phúc làm người
Cớ sao lại khóc thay cười, hỡi con!
Từng hơi, xương thịt hao mòn
Giờ đây mẹ lại chia con nửa phần.
Từng hơi, phiến tế chia phân
Từng hơi: con, mẹ… cũng dần ra đi.
Con ơi, chưa dễ hiểu gì
Khổ đau chưa nếm, hiểu gì khổ đau!
Là người: có trước còn sau
Hiểu chi nghĩa “mất” cho đau đớn lòng
Đau vì lắm ước nhiều mong
Đau vì ray rứt tấc lòng chưa yên.
Cảm thông để xoá ưu phiền
Để mang hạnh phúc về miền thương đau
Mỉm cười, quà tặng cho nhau
Nén hương đừng hứa mai sau, tủi hờn!
Tình người tha thiết van lơn
Càng cho càng thấy đầy hơn buổi đầu.
Từ rừng thẳm đến bể sâu
Ai đơn sơ thấy “khổ đau ngút ngàn”?
Không, không. Hạnh phúc ngập tràn
Cảm chi đau khổ cho lòng khổ đau!
Nhẹ nhàng, trang trọng… cùng nhau
Đón chào, niềm nở “khổ đau” lúc vào.
Lạnh lùng nỗi khổ lãng xa
Chít chiu hạnh phúc cùng ta trọn đời…
“À… ơi…!”, giấc ngủ trong nôi
Mẹ, con… đã thấy “cái tôi” là gì
“Cái tôi” là cái ra đi:
Một tinh trùng nhỏ, một thì xương khô
Chén tro hoả táng thay mồ…
Không ngừng biến dạng cơ đồ “cái tôi”
Đừng tìm hạnh phúc xa xôi
Sơ sinh đã có vành nôi làm người
Nhìn con mẹ có nụ cười
Nhìn ta, ta có người người bên ta
Tình thương: con cái, mẹ cha…
Tình thân: có bạn thiết tha, sum vầy.
Khôn ngoan: nặng gánh công thầy
Ấm no: nặng gánh đó đây công người.
Địa cầu viễn ảnh màu tươi
Trước sau đã có con người trước sau
Hướng nhìn con một, nhìn nhau,
Nhìn sao cho khỏi thương đau trong nhìn
Con người trọn vẹn niềm tin:
Yêu thương, hạnh phúc, hoà bình, tự do!

Chim Non

Chim non có tội gì đâu
Em phá chiếc tổ cho rầu thân chim
Véo von mẹ cất tiếng tìm
Từng cành mỏi cánh… biệt tin con rồi!
Nào hay con đã làm mồi
Cho đàn kiến dại sục sôi chia phần
Nỉ non vọng tiếng phân trần:
“Con ơi, con hỡi… mẹ cần có con!”
Tội gì? mà phạt chim non
Mà treo chim mẹ héo hon… đầu cành!

Mát Lòng

Bé mang “ca” nước ra đường
Trao người gánh nặng ngồi nương bóng nhà
Trưa hè nắng đốt sao sa
Khách lòng cảm động ôm “ca” quên dùng
Cho người cảm giác cả vùng
Trời như mát lại lạ lùng giữa trưa…
Khen em nói mấy cho vừa.

Trâu Và Ta

Bây giờ ta đã xa trâu
Cái cơm áo xúi bạc đầu trên ta!
Thời gian biền biệt trâu xa
Nhưng tình nghĩa vẫn mặn mà với nhau
Với ta chỉ một, trước sau
Những ngày gắn bó ta đau… trâu buồn
Những chiều gió bấc mưa phùn
Trâu đau … ta cũng buồn buồn với trâu!
Những giờ buốt lạnh đêm thâ
Ta cùng hơi ấm với trâu… nương lòng
Ta xua con muỗi, đuổi con mòng
Ta cùng trâu tắm chung dòng sông xanh
Gió vờn nội cỏ trong lành
Ta nghêu ngao hát… dỗ dành trâu ăn…
Đường về “Ngưu giá”, xe lăn
Rước ta lẫm liệt… rèm giăng sương vàng!
Biết bao cay đắng gian nan
Ta cùng trâu phải bẽ bàng, xót xa…
Kéo cày trâu cũng cùng ta
Nghỉ ngơi ta cũng cùng trâu nghỉ gần…
Thế rồi, hoàn cảnh, chia phân
Ra đi ta cũng ngại ngần xa trâu!
Đời ta dong ruổi, dãi dầu
Gót ta lưu lạc… hằn sâu vết đời!
Còn trâu, trâu chỉ một nơi
Âm thầm chung thuỷ đến hơi cuối cùng!
Giờ đây ôn thuở sống chung
Không ngờ trâu bỏ mỗi mình ta đây!

Thứ Năm, 17 tháng 1, 2008

Đôi Lời Giã Biệt...

Đôi lời cho giã biệt và tưởng nhớ Linh.

Giữa bao bề bộn của cõi người, giữa những mảng vỡ vụn của ký ức, câu say và tỉnh, trong cái hư ảo nhân gian, tôi chợt nhớ tới người. Gã hàn sĩ ấy bất chợt tôi quen, lãng đãng phiêu du trong đắng chát cõi trần.
Một vài lần gặp,đôi ly cà phê lem luốc bụi đời, thế là nhập cuộc…
Để rồi xa ,xa mãi thiên thu…

Biết ly tan thế muôn đời,
Biết thương nhau lắm môi cười nên đau.
Về đâu tìm lại trong nhau
Dìu câu hát cũ bạc đầu nhân gian?

Ta lãng đãng cùng người một đời lãng đãng: "tài hoa mệnh bạc".

TỰ TRÀO

Thân trai bó buộc vòng cơm áo
Mỹ nhân vướng víu mãi hư đời.
Thét to một tiếng năm châu náo,
Thở mạnh cuồng phong bốn bể đời.

Giang sơn một gánh xem chừng nhẹ
Chí gánh càn khôn chí chẳng mờ
Dốc bầu khà lớn cười nhân thế
Đầu gối non cao mộng hải hồ.

LỜI RU CHO NGƯỜI

Chợt về lạc giữa thinh không
Chợt bơ vơ lắm mênh mông cõi người
Góp đời làm một cuộc chơi
Mà sao dang dở à ơi… đã về
Lời ru mẹ lạc chốn quê
Chân hương lạnh lạnh đau tê giọt buồn
Mưa đau tạt ướt mảnh hồn
Đèn khuya hắt bóng đầu non gọi người.

VIẾNG LINH

Tìm Linh đâu giữa bây giờ ?
Cùng nhau chơi một
Ván cờ trần gian!

Đà Lạt




Thứ Hai, 14 tháng 1, 2008

Năm Ấy Về Ngoại (2)

Hôm sau, Chí không theo mẹ đi thăm người thân, mà theo o Thoa đi xem hội đấu vật, đánh đu… Chí thay bộ quần áo khác rồi theo o Thoa ra con đường cái xuyên qua cánh đồng, qua các xã, để đến chỗ mở hội. Hôm nay người đi rất đông, họ kêu nhau cười đùa chọc ghẹo nhau huyên náo cả con đường, và cũng vì vậy mà mọi người đi rất nhanh qua đến xã bên đa nghe tiếng trống từ nơi hội diễn. Nhưng khi gần đến chỗ quẹo vào làng hội, nơi có cái quán dựa dưới bóng cây ngô đồng sù sì, một tốp thanh niên chận o Thoa và Chí lại, nói.

- Cô em ơi! Dừng lại đây với anh một chút, rồi chúng ta cùng đi với nhau!

Họ nói và chắn ngang đường không cho cả hai đi qua, thằng Chí thấy bực lắm. Nhưng với o Thoa, không những không khó chịu, mà còn ỏn ẻn cười với họ. Chí liền bất mãn bước tới, mắt trừng trừng nhìn mấy chàng thanh niên và cầm tay o Thoa kéo đi. Đoạn đường còn lại, o Thoa hỏi gì Chí cũng không nói, nó thấy hờn hờn trong lòng thế nào ấy. Đến lúc đứng trong sân, o Thoa kéo Chí dựa lưng vào lòng, thằng Chí mới thấy nguôi nguôi.

Khi hai người vào sân, thì ở sân vừa xong một cuộc đấu, cuộc đấu kế tiếp chưa tới. Hồi lâu Chí mới nghe gọi tên và có hai vận động viên vào sân. Thì ra một trong hai vận động viên kia lại chính là người thanh niên đã chận o Thoa, tên là Danh. Bây giờ ở giữa sân, anh ta cùng người đối địch đang gằm ghè thủ thế nhìn nhau đợi hồi trống lệnh. Và rồi, hồi trống đã điểm. Cả hai cùng xông tới túm lấy nhau, quần nhau, đem hết sức bình sinh quyết dìm đầu nhau xuống đất. Những kẻ đứng quanh sân xem cả hai bắt đầu ra đòn, liền gào la náo loạn; họ thích thú thét to lên để cổ vũ, kể cả o Thoa.

Nhưng riêng thằng Chí, nó thấy buồn hơn vui, có gì để vui khi nhìn hai con người nghiến răng, trợn mắt dìm đầu đồng loại mình xuống bùn! Tuy thế, nó vẫn phải đứng xem cho tới hồi kết cuộc, lúc đó cả hai “con người” ở giữa sân đều đứng dậy với kẻ thắng người thua cùng hai gương mặt lắm lem bùn đất.

O Thoa thấy Chí không thích xem đấu vật, liền dẫn Chí về nhà người chị họ của mẹ để chơi, chứ chẳng đưa đi xem đu. Ở đây chỉ có hai cô gái ở nhà. Khi vừa thấy nhau là cả ba đều reo lên cùng với những tiếng cười trong trẻo của con gái, khiến cho lòng thằng Chí cũng thấy rộn lên một niềm vui mà nó chẳng biết tại sao. Nhưng khi họ nói với nhau đủ thứ chuyện, kể cả điều riêng tư, nhất là nhắc đến chuyện các chàng trai theo mình thì cả ba cô đều nổi lên cười và kèm những lời nói đáng ra chỉ có riêng họ thôi. Thằng Chí thấy bực mình khó chịu và cũng chẳng hiểu là họ thích hay là ghét chuyện đó, khiến họ vừa cười, vừa nói như bêu.

Chợt ngoài ngõ có tiếng ồm ồm của mấy anh con trai; các cô gái trong nhà liền lặng thinh, họ chỉ nhìn nhau cười bằng mắt như muốn nói điều gì. Chí chưa hết ngạc nhiên thì đã thấy ba, bốn chàng đi vào ngõ thật, lại còn có cả chàng thanh niên đã chận o Thoa. Chí chưa biết phải làm gì, thì thấy o Thoa tỏ ra lúng túng vùng chạy xuống bếp như tránh. Chí định xuống bếp rủ o Thoa đi về, nhưng liền thấy o Thoa cùng bạn bưng nước lên cười nói, mời chào. Thằng Chí lại thấy lòng tưng tức, nó liền bỏ ra đường định đi về. Mặc dù thằng Chí không biết đường, nhưng nó nghĩ cứ đi ngược con đường o Thoa dẫn đi ban sáng là về nhà Ngoại gặp mẹ. Vậy nhưng thằng Chí vừa đến ngã ba, thì o Thoa đã theo kịp, o Thoa choàng vai Chí thủ thỉ:

- Khoan về đã Chí, vào chơi chút nữa! Chiều, o Thoa dẫn Chí về, hí!

Thằng Chí cảm thấy như mất hết phản ứng, nó để cho o Thoa kéo vào.

Trong nhà, các cô gái và mấy chàng thanh niên lại đánh bài. Và dù chán cảnh này, thằng Chí vẫn theo o Thoa ngồi xuống chiếu chịu trận. Người thanh niên tên Danh, vận động viên đấu vật, cũng ngồi kế o Thoa, chẳng biết anh ta nói gì mà cứ khiến o Thoa cười rũ ra. Thằng Chí tuy rất bực nhưng cũng phải ngồi cho đến chiều, đến khi dì dượng của o Thoa về, cuộc chơi mới chấm dứt. O Thoa chào dì dượng rồi cùng Chí ra về.

Lần nầy o Thoa không đưa Chí về đường cũ, mà theo lối mòn sau đôộng cát để đi. Lối mòn nầy phải ngang qua một khe nước nhỏ mới về nhà Ngoại.

Khe nước trong veo, đáy lộ cát trắng, khiến Chí thích quá nhảy xuống lội. O Thoa cũng kéo cao ống quần, lộ đôi chân trần thon trắng nõn nà cùng lội xuống nghịch nước theo với Chí. Cả hai rượt theo những con cá nhỏ trong dòng nước và chơi đùa một lúc thì o Thoa lên bờ gọi Chí:

- Chiều lắm rồi, về thôi Chí ơi!

Nghe gọi, thằng Chí liền nhảy lên bờ theo o Thoa, nhưng o Thoa lại đứng im nhìn nó một lúc, rồi bất chợt nói:

- Chí có biết là… mình rất đàn ông không?

- ..?!

Đột nhiên o Thoa ôm ghì lấy nó, và hôn lên mặt.

Thằng Chí quá bất ngờ đứng im bất động, nghe hương thơm từ người o Thoa thấm qua cơ thể một cơn say, khiến nó bừng bừng lên một cảm giác khác lạ. Cái mùi hương ấy không như mùi nắng thơm áo mẹ, mà như là hương từ cây cỏ, dòng sông, đồng ruộng… hay là gì gì thằng Chí không biết, mà nó nghe mình mê muội đi giữa một chiều xuân, bên khe nước trong vắt ấy!

Năm hôm về Tết nhà Ngoại, là năm hôm liền Chí được o Thoa dẫn đi chơi. Có hôm o Thoa đã đưa Chí ra tận biển Tân Hội chơi trò leo lên đôộng cát cao để tuột dốc thật vui. Thế nhưng nó vui không phải vì được đi chơi, mà đối với Chí đi với o Thoa mới là điều khiến nó sung sướng. Nên sáng mồng bảy, nghe mẹ bảo về, thằng Chí thấy lòng thật buồn. Hôm đó o Thoa cũng theo xuống bến đò để tiễn Chí và mẹ. Lúc đợi đò, o Thoa đứng bên quàng vai Chí và nói: “Chí nhớ về thăm o Thoa, nghe!” Chí chẳng nói gì, chỉ lẳng lặng theo mẹ xuống đò khi người chủ đã đẩy vào sát bến. Lúc đò đã ra xa, Chí thấy o Thoa vẫn còn đứng trên bến cùng với Mơ và Nụ, nó nghe lòng buồn rười rượi.

Bây giờ về Lai Hà, về lại nhà, những ngày ở quê Ngoại, những ngày vui cùng o Thoa đã để lại trong lòng thằng Chí một khoảng trống khiến nó cứ ngẩn ngơ. Nó đã đánh mất cái hồn nhiên thuở nào, chẳng còn thích chơi với bạn bè trang lứa nữa. Thằng Oi, thằng Ri rũ đi câu cá nó cũng chẳng muốn; và nhất là, khi cánh đồng trước làng đã khô rạ, khi làng mời đoàn hát Bội về dựng rạp diễn tuồng toàn xã cùng vui, thì Chí không còn thích cùng bạn chui trộm vào xem hát. Nó thường một mình ra đê, dõi mắt theo bóng con đò sang sông; hoặc khi chiều xuống, thằng Chí hay đứng lặng dưới hàng dương, nghe gió vi vu qua cành liễu mà cứ ngỡ như tiếng thì thầm chiều nào về với o Thoa. Nỗi nhớ chẳng nói nên lời, nó nghe thổn thức trong lòng và trải dài ra với ngày tháng thời gian, để rồi chỉ còn ước mơ mong một lần về thăm quê Ngoại.

Thế rồi mùa đông lại đến, mưa gió cứ sụt sùi với giá rét, khiến nỗi khổ của mẹ như càng tăng thêm cho những buổi chợ sớm chợ chiều. Và hôm đó mẹ ướt mướt từ chợ về bảo:

- Có gặp một người bên kia qua bán hàng, bảo rằng o Thoa vừa lấy chồng, người chồng tên là Danh!

Thằng Chí không còn nghe tiếp điều gì nữa, nó bỏ chạy ra sông. Nó đứng nhìn sông rộng mưa giăng, nhìn bầu trời mờ mịt không bóng dáng con đò. Thằng Chí nghe nỗi nhớ chơi vơi, nhớ đường về nhà Ngoại, nhớ giàn trầu hàng cau, nhớ nẻo tắt sang vườn… và nhớ o Thoa bật khóc…

(Đã đăng trên báo Tuổi Trẻ Chủ nhật số 20, năm 2000 với tiêu đề “Quê Ngoại”)

Cho Những Em Tôi

Xây tròn lại mở cuộc chơi,
Một vuông đất, một cỗ bài dưới trưa.
Cởi trần, dốc túi nhau ra,
Đốt thơ ngây ngún thành tro trắng sòng.
Đứa bó gối – đứa soải chân,
Rít khói phả vào mênh mông chỗ ngồi.

Chợt dưng vang một tiếng đời,
Chia tay nặng những túi đầy ưu tư.
Sau lưng nắng vẫn đỏ lừ.
Một người đứng gọi cơn mưa cháy lòng…

Khi Những Lưu Dân Trở Về

Phải xưa ta là rừng
Nên hồn ta xanh ngát,
Em bơ vơ cánh vạc
Về hát mãi trong sương.

Ta đi tìm đau thương,
Mang vào đời chất ngất,
Bao cánh hồng héo hắt,
Rụng dần trong lãng quên.

Con oanh về ngủ yên,
Trên tình xưa đã chết.
Ta về đây đốt hết,
Những năm tháng cuồng điên.

Ta như những lưu dân,
Tìm quê hương đã mất.
Trên đường chiều hiu hắt,
Chuông giáo đường ngân vang.

Chuông gieo nỗi bình yên,
Cửa Thiên Đường đã mở.
Ta sấp mình sám hối,
Xin làm con chiên ngoan…

Tàu Địa Cầu

Con tàu vô định quay quay
Khách trên tàu cũng quay quay với mình
Tàu quay chẳng biết lộ trình
Khách quay cũng chẳng biết mình quay đâu!
Lỡ rồi! một chuyến địa cầu
Tàu còn chuyển bánh, trên tàu… phải đi!
Hành trang chưa kịp sắm gì
Lên không mục đích, chuyến đi… chẳng ngờ
Xuống, lên… chẳng biết ngày giờ
Xuống, lên… cũng chẳng biết bờ bến đâu!
Lỡ rồi! Ta phải dìu nhau
Tiếp đi cho trọn chuyến tàu… như mơ!
Chia ly…rồi cũng bất ngờ
Sẵn sàng tay đó… để giơ vẫy chào!

Vàng, Vện

Con Vàng, con Vện chia nhau
Hiên trước Vện giữ, hè sau con Vàng.
Đêm về cẩn thận tuần trang
Con Vện cổng trước, con Vàng vườn sau.
Tình nghi,báo động cho nhau
Quả tang, Vàng Vện rút mau vào nhà.
Hai hồi chuông báo vọng ra
Người người thức giấc, nhà nhà bình yên.

Như Nội

Mua giùm gánh củi cho ông
Giá củi tuy đắt, giá lòng… không cao!
Bảy lăm, còn sức lực nào
Vai đè gánh củi như nhào xuống mương
Gặp ông con đón giữa đường
Con mua thay mẹ, con nhờ người ta
Giúp ông gánh tiếp về nhà
Công người gánh giúp, mẹ ra tính tiền.
Động lòng cười nói huyên thuyên
Ông nhận giá củi, lui tiền giá cao…
Mẹ như muốn hỏi “vì sao?”
Bé hiểu như nội ngày nào… mà thương!

Thứ Năm, 10 tháng 1, 2008

Năm Ấy Về Ngoại

Mồng hai Tết, Chí được gọi dậy sớm để về Ngoại. Cái rét của Đông Ken vẫn còn đậm đặc, Chí ra vại rửa mặt nước lạnh buốt da. Cha Chí dậy từ lâu, đang ngồi bên khay trà trên bộ ngựa. Tuần nhang sớm trên bàn thờ đã gần tàn. Lúc mẹ và Chí đi, anh Hương vẫn chưa dậy, cha lại khập khểnh đến đốt tiếp tuần nhang khác.

Năm năm rồi không được về Ngoại. Chí nghĩ bây giờ chắc Ngoại già hơn. Ngày đó tóc Ngoại đã bạc trắng, lưng Ngoại giờ nầy chẳng biết có còng thêm không? Nhớ năm ấy Chí về, Ngoại ôm vào lòng run run, nói: “Cha mi! Lớn ri rồi hử!” Cái cảm giác ấm lòng và mùi trầu cau nơi áo Ngoại khiến Chí nhớ mãi. Năm đó Ngoại cho Chí con tu huýt bằng đất nung khiến Chí thích lắm, thế mà bây giờ đã tuổi mười bốn.

Khi mẹ và Chí ra bến đò, bến vẫn còn vắng. Nhìn dòng sông quen thuộc giữa một sớm đầu xuân dưới màn sương trắng đục, cảnh vật ẩn hiện đầy vẻ huyền bí của buổi tinh mơ khiến Chí thấy hoàn toàn khác lạ; tất cả sự vật đang khoác lên mình một tấm áo choàng lộng lẫy, sang trọng, nó khác với thường ngày một bờ đất lở, những bụi cỏ lác cỏ lùng hay hang ổ của rái cá, những cành cây bãi phân bầy nhầy…

Có người hỏi trên bến.

- Chị Thợ đó ư, năm nay về ngoại hở? – cha Chí là thợ tre, mọi người vẫn gọi mẹ như thế để thay tên.

- Dạ! Mấy năm rồi mới được về đây! – khi nhìn rõ là o Vanh, mẹ hỏi tiếp – O cũng về Biện chớ?

O Vanh cười tươi nói:

- Khi tê không định đi! Sáng ni bỗng dưng muốn về và chỉ về một mình! – O hỏi mẹ - Con Đối, con Thoan năm ni có đứa mô về không?

Nghe hỏi mẹ thôi cười, buồn buồn nói:

- Không đứa mô về hết o ơi! Tội nghiệp con Đối, con đầu dâu trưởng, gánh vác nhà chồng nặng lắm. Năm mô về được thì mừng, năm mô về không được, nhớ mẹ nhớ em lại khóc; còn con Thoan, từ ngày theo o Mại làm ăn đến giờ, bặt vô âm tín!

- Còn thằng Chí ni – o Vanh xoay qua Chí – đi mô cũng được đi với mạ, con út sướng hí!

Nghe mẹ nói, thằng Chí cũng thấy buồn buồn, nó chẳng hiểu tại sao cuộc sống cứ phải có nước mắt ẩn dấu đằng sau niềm vui. Thế thì đâu là niềm vui trọn vẹn?

Khách đã đầy thuyền, chủ đò đem chèo ráp vào cọc, hỏi to:

- Ai đi Đại Lược, lên đây?

Mẹ và Chí lên đò, rời bến. Trên bờ còn nghe hỏi: “Có đò đi Biện không?” Chí nghe nôn nao khi đò ra giữa dòng, nó đứng hướng mắt sang bờ bên kia tìm dáng hình nhà Ngoại, tìm hàng cau vẫn đứng chờ trông. Nhưng phá Tam Giang rộng quá, bến bờ xa lắc, chẳng thấy nhà Ngoại nơi đâu. Nhưng riêng trong lòng thằng Chí thì nó vẫn nhớ rõ từng gốc cây bụi trúc trong mảnh vườn nhà Ngoại và nó vẫn nhớ câu chuyện về dây trầu ở cái giàn gần giếng, Ngoại kể: “Ngày ông bây mất, cả nhà chẳng ai nhớ đến “hắn”, không cho “hắn” chịu tang. Khi tau thấy dây trầu héo mới nhớ, liền đem khăn cho “hắn” chịu tang hôm sau thấy dây trầu tươi lại!”Lần nầy về, mẹ và Chí cũng không gặp cậu Triêm. Cậu là một tài xế đường dài, cậu cứ theo những chuyến xe về cái xứ sở xa xôi nào đó mà Chí không biết. Ngoại và vợ cậu cùng Mơ, Nụ, con gái của cậu thấy Chí và mẹ về thì mừng lắm. Ngoại rầu rầu nói:

- Năm mô hắn (cậu Triêm) cũng không về, ông bây lại chẳng còn, Tết không mần chi hết! Chừ mạ con bây về, mần một mâm cúng Tổ tiên, cúng ông bây! – Ngoại nói mà mắt rưng rưng, mẹ cũng rưng rưng, thằng Chí xót xa.

Sau đó, mẹ đưa Chí ra đôộng cát thắp nhang mộ ông Ngoại.

Buổi chiều làm cỗ, Ngoại bảo sang vườn mời cả nhà mệ Đích, Chí theo Mơ đi chơi. Một cô gái đôi mươi ở trong nhà mệ Đích thấy Chí liền ôm lấy hai vai mà kêu lên với cái giọng như ru:

- Chí đây phải không? Chí con chị Hiệu (tên mẹ) phải không? Ôi lớn ghê, đẹp trai nữa chứ!Thằng Chí nghe cô gái khen mình, nó xấu hổ cúi mặt đứng không nhúc nhích. Cho đến lúc về bên nầy Chí mới bình tĩnh và mới biết đó là o Thoa, em mệ Đích.

Cái tình thân giữa Ngoại và mệ Đích đã có từ cái thuở còn con gái. Ngày đó hai người
là đôi bạn gái thân nhau, lúc lấy chồng hai người lại may mắn ở kế vườn nhau. Nhưng mệ Đích phận hẩm, chồng mất khi mới được đứa con đầu lòng, lúc tuổi xuân vừa tròn hai mốt. Và rồi dù tuổi đời còn trẻ, dù xuân sắc vẫn còn mặn mà, mệ Đích vẫn khước từ gác bỏ ngoài tai mọi lời mối lái gạ gẫm gần xa, cố ở vậy nuôi con trai đến khi khôn lớn. Nhưng khi con trai vừa tròn hai chục tuổi, người con cũng phải vào đời, theo đuổi ước vọng của mình, thì người mẹ hiền thục kia lại trở về với nỗi cô đơn hiu quạnh mà bấy lâu nay bà đã quên đi dành trọn tình yêu cho con. Và người mẹ trẻ kia đã vấp ngã: Mệ Đích đã mang bầu, sinh ra người con gái tên Thoa.

Ngày mà xóm làng biết người phụ nữ kia có bầu, thì gia đình nội ngoại đều từ bỏ, người đàn ông kia cũng chẳng đoái hoài, lui tới. Nhưng Ngoại lại khác, thương bạn phận bạc, thương cảnh đắng cay, Ngoại cưu mang bạn lúc này cho đến suốt những tháng ngày sinh đẻ mẹ tròn con vuông. Từ đó hai người càng thương nhau hơn, xem nhau như ruột thịt, cái gì cũng có nhau.

Lúc vào mâm, mẹ so đũa cho Ngoại và mệ Đích, một người bạn của mẹ ngồi trong mâm, nói:

- Ngày trước đừng xem tuổi, chừ là dâu người ta rồi!

Mẹ chỉ cười, nhìn dâu mệ Đích ngồi ở bàn bên kia.

Những chuyện thời trước về mẹ và chú Khê, mọi người đều biết, các con và cha Chí cũng biết: Thuở mẹ còn con gái, Ngoại định gả mẹ cho chú Khê con của mệ Đích, nhưng không hợp tuổi lại thôi. Sau này, lúc mẹ đã hai con, chú Khê mới lấy vợ. Nhưng tính chú Khê vốn thích phiêu lưu, theo bạn bè làm ăn xa, nghe nói qua bên kia biên giới lận và rồi không thấy về nữa. Để lại vợ và đứa con trai còn nhỏ cho mệ Đích.
Đột nhiên thằng Chí nghĩ đến cha và suy rằng: nếu mẹ lấy chú Khê, thì giờ nầy cha chỉ còn một mình. Chí thấy tội nghiệp cha biết mấy, Chí yêu cha vô cùng và sẽ giận mẹ ghê lắm. Chí nghĩ ngày trước, cha mình cũng giỏi lắm, đã từng xuôi những bè gỗ bạc vạn. Thế rồi cái tai nạn trong rừng, đã cướp mất của cha một bàn chân, nên cha đành mới thành ra vậy.

- Mùa cau năm ni có khá không, o Thoa? mẹ của Chí hỏi.

- Tệ lắm, cau năm ni thương lái từ Dinh (Huế) về mua tận nơi, mình tranh không lại giá! O Thoa ngồi cạnh và đang gắp thức ăn cho Chí liền trả lời.

- Hắn buôn cau, bán cau thì được – mệ Đích chê con gái – nhưng biểu têm dĩa trầu thì chẳng xong!

Mọi người nghe đều cười, o Thoa cũng cười. Sau bữa cỗ, mọi người rủ nhau đánh bài. Ngoại và mệ Đích không chơi, cả hai lên sập ngồi với cơi trầu và đem chuyện nếp, tẻ của ba ngày Tết ra nói. Mẹ cũng không muốn chơi, nhưng mọi người cứ nài thành ra cũng một tay bài. Mơ với Nụ có ít tiền dành được cũng vào sòng chơi, cả hai giờ đã là cô gái mười lăm mười bảy. O Thoa kéo tay Chí bảo ngồi bên cho vui, tuy không thích đánh bài nhưng trời lạnh xúm nhau quanh cây đèn trên một bộ ngựa thế này Chí thấy cũng ấm.

Mẹ ngồi mép ngoài, đầu hôm được bài, ăn lắm. Ngược lại, o Thoa ngồi trong chiếu lại lủng bài, thua đậm. Thua nhiều nóng mặt, o Thoa đút bài xuống chỗ ngồi, ếm, vẫn cứ thua. Cùng, o Thoa nhờ Chí bắt bài lấy hên, lại hên thật, ăn bạc. Mẹ lại thua. Gần sáng buồn ngủ, Chí không bắt bài nữa, o Thoa đặt Chí nằm cạnh, nâng đầu để vào lòng và vỗ nhè nhẹ vào lưng. Chí ngủ thật nhanh, nghe hơi ấm nghe hương thơm từ người o Thoa tràn trong giấc ngủ.

(Còn tiếp)

Chủ Nhật, 6 tháng 1, 2008

Vô Thường


Nén Hương Lòng

Tưởng nhớ NHẬT LINH

…Một hôm, cách đây khá lâu. Trong góc quán tâm tình café ở đâu đó rất xa, có người hỏi bạn về điều mơ ước lớn nhất của đời mình? Sau một hồi đắn đo câu trả lời rằng:

- Mong được sống đến hồi chôn cất mẹ!

Và hôm nay trước linh cữu này, điều mơ ước đó đã không còn kịp thực hiện nữa rồi Linh ơi! Sự tiên cảm như một vết thương theo suốt tháng ngày tật bệnh. Thì thôi, dẫu sao lần trở về sau rốt trong vòng tay mẹ yêu thương hẳn bạn cũng an lòng thỏa nguyện thanh thản mà ra đi…

Là một loài hoa trong đêm đời sinh diệt, có rồi không, phiêu hốt phận người. Dù chút sắc hương cũng ơn mùa tận hiến…

Linh ơi! Trên cánh đồng chông chênh mưa nắng cõi miền nghệ thuật kia vẫn còn bóng dáng bạn sớm hôm chăm chút gieo trồng. Cây cứ theo mùa, hoa trái đời vẫn vui buồn sinh sôi. Biết thế, lòng sao ngơ ngẩn ngậm ngùi?

Chỉ còn cái xác ve khô,
Nằm ôm cánh phượng cuối mùa phất phơ
Và đêm với gió cùng mưa
Đâu rồi em thuở nhạc hoa ngập lòng!

Chàng nghệ sĩ đi qua mùa hạ lửa chói chang, bước vào thu xao xác lá vàng, chưa kịp chớm đông đã vội trút mùa. Đời cứ giỡn đùa trò chơi quái ác. Đâu nào xuân xanh?

...Cúi rạp người dưới cơn mơ
Băng vào mưa nắng mịt mờ gió giông.
Gã Don Quixotte quên mình
Đem thân tế độ bóng hình khói sương !

Bao nhiêu kỷ niệm, biết mấy bóng hình... Dặm trường rong ruổi, mê mãi kiếm tìm.

Còng lưng con dã tràng bên biển đời xe cát.
Lả cánh con ong giữa đại ngàn lau lách.
Lưu dấu cùng thanh âm, màu sắc.
Một đóa phù dung, một nét hương quỳnh.


Lại thêm lần qua ải đắng cay
Này yêu ơi! Em có là người?
Sao nghe đã ngấm dần ngải độc
Như lời nguyền có từ kiếp trước
Số phận gửi ta về với chốn này....

Vâng! Lời nguyền và số phận gửi bạn về với chốn này.

Lao vào ngọn lửa thiêu thân
Cũng rồi một kiếp nhọc nhằn phù sinh
Cây nến đứng cháy hết mình
Chỉ còn đĩa lệ không tim lụi tàn.

Để đền đáp chút tỏa sáng thăng hoa, sự trả giá quả là khắc nghiệt. Mà thôi, có ích gì đong đếm cân đo. Sự lựa chọn nào không ra ngoài bàn tay của tạo hóa cơ cầu.

Định mệnh giống như con dao cùn
Đôi khi cũng là thanh kiếm sắc!

Trời miền đông phương Nam hôm nay Linh ơi! đùn đùn mây bạc, xao xác lũ thiên di. Hồn về cố quận, hương khói mang mang, ngó quanh đầy đủ anh em bè bạn...

Thắp một nén hương lòng
Nghiêng mình chia biệt!

16-01-2007

Tín Vật

Thương nhớ Lê Di
Thay cho YL

Dã quỳ nửa đoá trao anh
Còn em một nửa để dành về sau
Luân hồi hoa nhận ra nhau
Quỳ hương vẹn đoá tình sâu vẹn nguyền.

Giao Cảm

Tưởng nhớ Lê Di - Lê Nhật Linh
1962 - 13.01.2007 (25 tháng mười một Bính Tuất)
nhân ngày giỗ đầu 13.01.2008

Người về chốn ấy xa xăm
Giữa hoa đang độ giữa rằm đang giêng
Phút giây xao xác nỗi niềm
Khói hương ôm cả đôi miền âm dương.